Mực khô Lý Sơn – Đặc sản làm quà

Lý Sơn – một hòn đảo nhỏ bé tại Quảng Ngãi, là một nơi có nền kinh tế chủ yếu xoay quanh nghề đánh bắt hải sản. Với đội ngư dân đánh bắt cá gần bờ và xa bờ khai thác hải sản ở những vùng nước sâu ở vùng biển Hoàng Sa và Trường Sa, nơi đây luôn được biết đến là một vùng biển giàu hải sản. Và trong số các hải sản đó, không thể không nhắc đến món Mực Khô Lý Sơn – một trong 50 món ăn đặc sản Miền Trung nổi tiếng. Với quy trình sản xuất đặc biệt, hương vị ngọt ngào và màu sắc đặc trưng, Mực Khô Lý Sơn đã trở thành một sản phẩm độc đáo thu hút sự quan tâm của rất nhiều người. Hãy cùng Đánh Thức Vẻ Đẹp Tự Nhiên khám phá những điều thú vị về món ăn đặc sản này nhé!

1. Giới thiệu về mực khô Lý Sơn

1.1 Mực khô Lý Sơn là gì?

Mực Khô Lý Sơn là một loại mực độc đáo, được sản xuất từ Mực Ống tươi được đánh bắt từ vùng biển ngoài khơi. Chỉ những con mực tươi, đủ kích cỡ mới được chọn để xe tươi ra và đem phơi khô trong 4-5 ngày dưới ánh nắng chói chang của Miền Trung. Mặc dù có nhiều loại mực khác có thể được phơi khô để tạo thành mực khô như Mực Lá, Mực Mai,… nhưng Mực Ống là loại mực phù hợp nhất để làm Mực Khô Lý Sơn với chất lượng độc đáo và đậm đà hương vị. Sự kết hợp giữa quy trình sản xuất tinh tế và nguồn nguyên liệu chất lượng đã tạo nên sự độc đáo và đặc biệt của Mực Khô Lý Sơn.

1.2 Vị và màu của mực khô Lý Sơn

Vị và Màu sắc đặc trưng của Mực Khô Lý Sơn – Quảng Ngãi là điểm nhấn độc đáo của sản phẩm này:

• Về vị: Mực Khô Lý Sơn có hương vị rất ngọt, khi nhai từng miếng thì thấy rất mềm, càng nhai càng cảm nhận được độ mềm mại và ngọt ngào của mực.
• Về màu sắc: Màu sắc của mực không bị đâm hay màu tối mà có màu trắng bạc, hai bên có một lớp màu xanh nhạt độc đáo, tạo nên vẻ đẹp hấp dẫn cho sản phẩm.

Đây là những đặc điểm riêng biệt của Mực Khô Lý Sơn – Quảng Ngãi, giúp nó trở thành một sản phẩm độc đáo và hấp dẫn trên thị trường.

2. Cách chọn mực khô ngon, không có chất bảo quản

• Lớp phấn bên trên mực khô: Những con mực tươi ngon khi được phơi khô sẽ có lớp phấn trắng phủ trên toàn thân rất đặc và dày. Vì vậy, khi mua mực khô, bạn nên chọn những con có lớp phấn càng dày càng tốt.
• Độ khô của mực: Khi chạm vào mực, không bị dính tay, không có dấu hiệu độ ẩm, tay cảm thấy khô ráo và có mùi thơm đặc trưng, điều này chứng tỏ mực khô là kết quả của quá trình phơi khô tự nhiên dưới ánh nắng.
• Màu sắc của mực: Mực có màu đỏ vừa phải, tươi tắn, không quá đậm. Bạn cũng nên kiểm tra xem đầu và thân mực có dính liền với nhau hay không. Nếu là mực tươi ngon, thì phần thân và đầu sẽ dính chặt, không rơi, không bong.
• Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý đến độ dày của thịt mực. Không nên chọn con quá to hoặc quá nhỏ.
• Hãy lựa chọn những con vừa phải, có thịt càng dày càng tốt, thân mực thẳng. Khi nướng, loại mực này sẽ nở thành từng thớ thịt, khi xé ra sẽ rất bông, ngon, vị đậm đà và dễ xé. Mực có những đốm đen nhạt là đúng da của mực, còn mực kém chất lượng thường có các đốm đỏ thâm trên thân, hai mặt có những đốm hồng nhạt.

3. Phân loại mực khô

Trong phương pháp đánh bắt, mực khô được chia thành 2 loại: mực khô câu và mực khô cào. Hôm nay, Đánh Thức Vẻ Đẹp Tự Nhiên sẽ chia sẻ với các bạn cách phân biệt giữa mực khô câu và mực khô cào như thế nào, để đem đến cái nhìn độc đáo về chúng.

3.1 Mực khô cào

3.1.1 Mực khô cào là gì?

Mực khô cào là loại mực khô được làm từ mực sống thường xuất hiện gần bờ hoặc xa bờ trong những vùng nước sâu. Chúng sống tập trung ở một vùng nhất định và ít di chuyển, vì vậy ngư dân thường sử dụng phương pháp thả lưới để đánh bắt, gọi là “cào”. Do phương thức đánh bắt này và việc đánh bắt chung với các loại hải sản khác trên biển, nên những con mực cào thường có da trầy xước và thân mỏng hơn mực câu.

Mỗi khi ngư dân thả lưới cào xuống biển, thường mất khoảng 5 đến 6 giờ để kéo lên, do đó mực bắt được thường đã chết và có da bị trầy xước, thân mực cũng mỏng hơn mực câu. Khi phơi khô, mực cào thường có hình dáng không đẹp như mực câu.

3.1.2 Cách làm khô của  mực khô cào

Mực cào khi được kéo lên mặt nước thường đã chết, không còn sống như mực câu. Thường ngư dân sử dụng mực đã được đông đá, tuy nhiên vẫn giữ được độ tươi của mực. Sau khi mang về, mực cào thường được làm sạch, xẻ bụng để loại bỏ nội tạng, sau đó đem phơi khô.

3.1.3 Cách phơi khô mực khô cào

Vì mực cào thường được đánh bắt với số lượng lớn, ngư dân thường sử dụng phương pháp phơi khô phiên cho loại mực này.

3.1.4 Hình dáng bên ngoài của mực khô cào

Mực cào sau khi phơi khô thường được sắp xếp thành nhiều phiên, do đó thân mực có thể có các vết lưới hoặc bị cong, thân mực cũng có thể bị bè ra và trở nên mỏng hơn.

3.1.5 Chất lượng của mực khô cào

Mực khô cào thường có giá cả rẻ hơn so với mực khô câu, tuy nhiên vị ngọt của thịt mực khô cào không thể sánh bằng mực khô câu. Chất lượng của mực khô cào cũng phụ thuộc vào loại mực được sử dụng, nếu làm từ loại mực tươi thì thịt mực khô cào cũng có vị ngọt đặc trưng, chỉ khác biệt duy nhất ở việc thân mực khô cào mỏng hơn so với mực khô câu.

Bởi vì quá trình đánh bắt và phơi khô khác nhau, nên sản phẩm mực khô câu và mực khô cào có sự khác biệt đáng kể về chất lượng. Mực khô câu thường có thân mực dày, hình dáng đẹp và thịt mềm hơn mực khô cào. Khi nướng chín, mực khô câu mang mùi thơm đặc trưng, vị ngon ngọt và hấp dẫn hơn rất nhiều so với các loại mực khô khác.

3.2 Mực khô câu

3.2.1 Mực khô câu là gì?

Mực khô câu là loại mực sống gần bờ hoặc xa bờ, thường di chuyển liên tục và không ở yên một chỗ, đòi hỏi ngư dân phải sử dụng bằng câu để đánh bắt. Đó là lý do tại sao chúng được gọi là mực khô câu, và sau quá trình phơi khô, chúng trở thành mực khô câu.

3.2.2 Cách làm khô của mực khô câu

Quá trình làm khô của mực câu được ngư dân thực hiện với sự cẩn thận. Sau khi được câu lên, mực sẽ được làm sạch, mổ bụng khi mực còn sống để loại bỏ các phần không cần thiết như phủ tạng mực và túi mực, sau đó được đem phơi khô ngay trên ghe.

3.2.3 Cách phơi khô mực khô câu

Cách phơi khô mực câu cũng có hai phương pháp chủ yếu là phơi trên phiên hoặc phơi treo. Tuy nhiên, để đảm bảo không bị trầy lớp da, ngư dân thường sử dụng phương pháp phơi treo cho loại mực này.

3.2.4 Hình dáng bên ngoài của mực khô câu

Về hình dáng bên ngoài, mực khô câu được phơi treo nên có da mực đẹp tự nhiên và thẳng hơn. Do được phơi khô ngay sau khi đánh bắt, thân mực của mực khô câu thường dày và đẹp hơn so với mực cào.

3.2.5 Chất lượng của mực khô câu

Chất lượng của mực khô câu cũng đặc biệt, do được làm khô ngay sau khi đánh bắt nên thịt mực câu có vị ngọt và đậm đà hơn mực cào. Tuy giá thành của mực khô câu thường cao hơn mực khô cào tùy thuộc vào nơi bán, nhưng độ cẩn thận và chất lượng trong quá trình làm và chất lượng sản phẩm là điểm nổi bật của mực khô câu.

4. Quy trình sản xuất mực khô Lý Sơn

Mực khô được sản xuất theo quy trình độc đáo. Ngay sau khi được xẻ, mực được phơi trực tiếp trên tàu của ngư dân qua 5 đến 7 buổi nắng giòn. Quá trình này đảm bảo mực khô hoàn toàn, với thịt mực có vị ngọt tự nhiên, độ dai vừa phải và hương vị thơm ngon. Mực khô sau khi sản xuất không quá dai mà cũng không quá mềm, tạo nên sự độc đáo và hấp dẫn của sản phẩm này.

5. Cách sử dụng và bảo quản của mực khô Lý Sơn

Trong trường hợp thường xuyên sử dụng mực khô, bạn có thể để mực trong ngăn mát, nhưng cần dùng dây thun để cột kín và bọc cẩn thận để giữ độ tươi ngon của sản phẩm.

Nếu mua mực khô về mà chưa dùng hết, cách tốt nhất để bảo quản là bọc kín mực khô bằng túi nilon và đóng gói kín, sau đó đặt trong ngăn đông tủ lạnh với nhiệt độ -18 độ C là lý tưởng.

Tuy nhiên, không nên để mực khô quá lâu sau khi mua, tối đa là 4 tháng.

Sau 3 – 4 tuần, nên lấy mực ra phơi nắng khoảng 10 – 15 phút để giúp duy trì độ tươi ngon của mực.

Nên tránh đặt mực khô cùng với các sản phẩm tươi khác để tránh làm mất mùi vị đặc trưng của mực khô.

Mực khô có thể được chế biến thành nhiều món ngon như nướng, rim, làm gỏi, xào, v.v. Món mực khô đặc biệt thông dụng và có thể giữ được lâu, tạo nên sự độc đáo và hấp dẫn của sản phẩm này.

6. Cách phân biệt mực khô giả và mực khô thật

• Phân biệt mực khô giả bằng cách nướng trên lửa Mực giả có mùi thơm tương tự mực thật do chứa hương liệu tổng hợp. Tuy nhiên, khi nướng lên, mực giả sẽ có mùi khét của nhựa và dễ cháy, khác với mùi thơm đặc trưng của mực thật.
• Phân biệt bằng cách xé mực Mực giả khi xé sẽ có độ đàn hồi lớn hơn, cảm giác mực giả giống như dây chun. Miếng mực giả xé ra có độ mềm mại đồng đều trong từng thớ thịt, khác với mực thật.
• Phân biệt mực khô giả bằng cảm quan bên ngoài Mực giả có nhiều điểm khác biệt: phần râu mực giả không tự nhiên, phần mắt không thật, và phần đuôi thường được gắn bằng keo nên dễ bóc ra. Màu sắc và lớp phấn trắng trên bề mặt mực giả cũng không tự nhiên.
• Phân biệt bằng cách ngâm trong nước Mực giả khi ngâm trong nước, lớp bột bên ngoài sẽ bị rã ra và khó để xé mực bằng tay.
• Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng có những nơi sản xuất mực giả tinh vi đến mức người trong ngành cũng khó phân biệt. Vì vậy, cách đơn giản nhất để phân biệt mực thật và giả là tìm mua mực có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có thông tin về nơi sản xuất, hạn sử dụng và có mã vạch để kiểm tra trên phần mềm ở những địa chỉ uy tín.

7. Tổng kết

Mực khô Lý Sơn là một đặc sản độc đáo và hấp dẫn của đảo Lý Sơn, nơi đã được khẳng định là một điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích hải sản. Với hương vị độc đáo, chất lượng tốt và giá trị dinh dưỡng cao, mực khô Lý Sơn là món quà ý nghĩa để đem về làm quà cho người thân, bạn bè hoặc đối tác. Qua bài viết, hy vọng bạn đã hiểu thêm về đặc sản này và sẽ chọn mực khô Lý Sơn là món quà đặc biệt cho những người thân yêu của mình. Đánh Thức Vẻ Đẹp Tự Nhiên chúc bạn có những trải nhiệm tốt nhất với món ăn đặc sắc này nhé!